Cyfrowa Zielonka – Mapa Tradycji - Ścieżka 1. HISTORIA MIEJSCOWOŚCI I OKOLICY: 1.2.2 Kalendarium Historii Zielonki

KALENDARIUM HISTORII ZIELONKI
Towarzystwo Przyjaciół Zielonki, projekt Archiwum Zielonki

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
XVII/XVIII w. - powstaje folwark i karczma nazywane Mutka-Zielonka, później Nutka-Zielonka co daje początek nazwie miasta.

Zabudowania folwarku znajdowały się w miejscu gdzie obecnie jest klasztor sióstr Dominikanek- Misjonarek przy ulicy Sienkiewicza 49, a karczma usytuowana była przy średniowiecznym trakcie prowadzącym z Pragi do Nuru przez Kobyłkę i Jadów, obecnie przy skrzyżowaniu ulic Prymasa Wyszyńskiego i Chopina.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

26.10.1794r. - przegrana bitwa wojsk Insurekcji Kościuszkowskiej z oddziałami rosyjskimi na

terenie pomiędzy wydmą, a rzeką Długą. Upamiętniona pomnikiem w parku Dębinki.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

XVIII/XIX w. - powstaje budynek należący do zarządcy folwarku, będący w kolejnych latach

posterunkiem policji, urzędem gminy, siedzibą organizacji społecznych.
Obecnie najstarszy budynek w Zielonce, znajduje się przy ulicy Kolejowej 11.

Zielonką Bankową.

Obecnie teren Wojskowego Instytutu Technicznego Uzbrojenia.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

przełom XIX - XX w. - powstaje centralna część miasta, nazwana Zielonka-Letnisko, jej początek

związany jest z utworzeniem przystanku kolejowego, zlokalizowanego
w sąsiedztwie terenów o wyjątkowych walorach krajobrazowych.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

26.10.1902r. - oddanie do użytku Schroniska dla Nauczycielek, zaprojektowanego przez

Stefana Szyllera, w stylu neogotyckim, o wyjątkowych walorach architektonicznych.
Obecnie Dom Rencistów przy ulicy Poniatowskiego 29.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1906r. - Helena Arkuszewska-Knothe tworzy majątek ziemski i drugi folwark w Zielonce o nazwie

„Zosinek"- od imienia córki, obejmował teren wzdłuż obecnych ulic Lipowej, Wolności, Dziennikarskiej.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

14/15.08.1920r. - wygrana bitwa wojsk polskich z wojskami bolszewickimi na polach Ossowa

zwana „Cudem nad Wisłą”, poległych żołnierzy upamiętnia mały cmentarzyk z kaplicą, znajdujący się na terenie należącym do Zielonki.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1923r. - powstanie cegielni Towarzystwa Handlowo-Przemysłowego Zielonka, oraz rodziny

Bargłów, mieściły się na terenie obecnego osiedla Wolności.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

25 marca 1926r. - powstanie Instytutu Badań Artylerii, od 1964r. Wojskowy Instytut Techniczny

Uzbrojenia.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1926r. - obszar Zielonki po raz pierwszy stanowi jedną osadę o wspólnej nazwie, przeniesioną

administracyjnie z gminy Bródno do gminy Marki.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1929r. - powstanie Towarzystwa Ogniowego, a w 1932r. strażackiej orkiestry dętej.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1931r. - powstanie komitetu budowy Szkoły Powszechnej, której patronem zostaje prezydent Ignacy Mościcki, pierwszym kierownikiem szkoły był Ryszard Siewierski.

Obecnie Szkoła Podstawowa nr 1 przy ulicy Staszica 56.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1932r. - powstanie Towarzystwa Przyjaciół Zielonki, którego prezesem został Ryszard Siewierski.

Obecnie znajdującego się przy ulicy Sienkiewicza 49.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

12.12.1936r. - powstanie komitetu budowy kościoła, którego głównym inicjatorem był ksiądz

Bolesław Jagiełłowicz, teren pod budowę ofiarowała rodzina Kulczyckich.
Obecnie kościół parafialny p.w. Matki Bożej Częstochowskiej przy ulicy Jagiellońskiej 10.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1-11.09.1939r. - walki polskiego lotnictwa wojskowego z lotniska polowego w Zielonce.

Obecnie teren poligonu wojskowego oraz ogródków działkowych „WRZOS”.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

13.09.1939r. - wkroczenie wojsk niemieckich, początek okupacji hitlerowskiej.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

11.11.1939r. - egzekucja 6 harcerzy i 3 mieszkańców miasta w odwecie za rozwieszenie plakatów

z tekstem „Roty”, upamiętniona po wojnie pomnikiem w lesie przy ulicy Bankowej.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1939 -1944r. - okres działalności grup konspiracyjnych, teren Zielonki przynależy do II Rejonu

„Celków” obwodu „Obroża” Armii Krajowej.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1942 – 1944r. - istnienie tajnej radiostacji przy ulicy Podleśnej oraz składu broni i amunicji na

terenie cegielni.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

30.07.1944 r. - egzekucja około 60 mieszkańców Marek, Pustelnika, Zielonki nad Kruczkiem,

będąca odwetem za akcje zbrojne żołnierzy Armii Krajowej w Strudze i Zielonce.
Upamiętniona pomnikiem nad Czarnym Stawem.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.09.1944r. - wypędzenie mieszkańców Zielonki w liczbie ok. 4000 do obozu przejściowego

w Pruszkowie, a stamtąd dalej na roboty przymusowe do Niemiec, do obozów koncentracyjnych lub na tułaczkę.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

14.09.1944r. - wkroczenie do Zielonki wojsk sowieckich, w późniejszym okresie stacjonowanie

wojsk I Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszkowskiej.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1945r. - powroty mieszkańców z tułaczki wojennej, do obrabowanych i zdewastowanych

domów, a także zniszczonej infrastruktury miejscowości.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1945 – 1989r. - okres zmiany charakteru z letniskowej na mieszkalną, powstają osiedla

bloków mieszkalnych: wojskowe, przy ulicy Długiej i Wolności oraz duże zakłady przemysłowe. Zielonka staje się miejscem osiedlenia dla ludności dojeżdżającej do szkół i pracy w Warszawie.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1945r. - powstanie Komitetu Elektryfikacji i Komitetu Wydzielenia Zielonki, wystąpienie

z memoriałem do Gminnej Rady Narodowej w Markach o wydzielenie Zielonki z gminy Marki.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1.01.1948 r. - decyzja ministra Administracji Publicznej o utworzeniu gminy Zielonka.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

6.03.1948r. - pierwsze posiedzenie Gminnej Rady Narodowej, wybór na wójta Ryszarda Siewierskiego, pełniącego funkcję kierownika szkoły.

Obecnie Miejska Biblioteka Publiczna przy ulicy Długiej 18 blok 14.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1952 r. - rozpoczęcie produkcji cegły przez Mazowieckie Zakłady Ceramiki Budowlanej oraz budowy osiedla mieszkaniowego przy ulicy Długiej.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

13.04.1952r. - elektryfikacja linii kolejowej Warszawa Wileńska-Zielonka-Tłuszcz, Zielonka-Rembertów.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1960 r. - rozpoczęcie działalności Kolejowych Zakładów Zabezpieczenia Ruchu i Łączności,

późniejszych Kolejowych Zakładów Automatyki.
- rozpoczęcie budowy największego osiedla bloków mieszkalnych przy ulicy Wolności.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

31.12.1960r. - rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów o utworzeniu miasta Zielonka.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

19.01.1961r. - pierwsze posiedzenie Miejskiej Rady Narodowej, wybór na przewodniczącego

rady Stanisława Tarwackiego.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1963r. - utworzenie Państwowej Szkoły Technicznej dla Pracujących z siedzibą przy ulicy Staszica,

pierwszym dyrektorem był Mieczysław Wandzel.
Obecnie Zespół Szkół im. Prezydenta Ignacego Mościckiego przy ulicy Inżynierskiej 1.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1964r. - utworzenie Szkoły Podstawowej nr 2, pierwszym kierownikiem była Antonina Jasińska.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1970r. - Miejska Rada Narodowa zatwierdza wzór herbu miasta według projektu Janusza Chomiczewskiego.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1973/74r. - przeniesienie Urzędu Miasta z ulicy Kolejowej 11 do nowego budynku przy ulicy Lipowej 5.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1982r. - utworzenie Młodzieżowego Domu Kultury przy ulicy Wolności 2, pierwszym kierownikiem był Paweł Jasiewicz.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1984r. - erygowanie parafii p.w. Św. Jerzego w Zielonce Bankowej, pierwszym proboszczem był

ksiądz Jerzy Misterski, obecnie przy ulicy Paderewskiego 56/60.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1985r. - oddanie do użytku nowego budynku Ośrodka Zdrowia przy ulicy Mickiewicza 18.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1989r. - powstanie Komitetu Obywatelskiego „Solidarność” przy ulicy Kolejowej 11, pierwszym

przewodniczącym był Juliusz Kulczycki.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1990r. - pierwsze wolne wybory samorządowe, wybrano na przewodniczącego rady miasta Janusza Wińskiego, na burmistrza Jana Olszowskiego.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1992r. - utworzenie podstawowej Szkoły Aktywności Twórczej, przy ulicy Literackiej 20,

pierwszym dyrektorem była Krystyna Pankowska, obecnie przy ulicy Krzywej 10.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1995r. - utworzenie Szkoły Podstawowej nr 3 przy ulicy Wilsona 34/35, pierwszym dyrektorem została Joanna Zielenkiewicz.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2002r. - oddanie do użytku nowego budynku Komisariatu Policji, przy ulicy Piastowskiej 17.

Pierwsza siedziba komisariatu przy ulicy Kolejowej 11, od lat 50-tych XX w. przy ulicy Piastowskiej 15.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2002r. - utworzenie Miejskiego Gimnazjum przy ulicy Łukasińskiego 1/3, pierwszym dyrektorem

została Irena Nowak, w skład kompleksu dydaktycznego wchodzi sala widowiskowa i sala sportowa.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2009r. - rozpoczęcie działalności Straży Miejskiej, przy ulicy Piastowskiej 21, pierwszym komendantem został Jacek Forysiak.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zielonka 2012r.

Województwo: mazowieckie
Powiat: wołomiński
Gmina: gmina miejska
Prawa miejskie: 1960r.
Powierzchnia: 79,23 km2
Lasy ~ 70 pow., ~ 7,5 pow. zurbanizowana
Wysokość: 88m npm
Ludność: 17394 osób (NSP 2011r.)
Na mapach: 52°18′12″N 21°09′38″E
Strefa numeryczna: +48 22
Kod pocztowy: 05-220
Tablice rejestracyjne: WWL

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zielonka - Miasto w aglomeracji warszawskiej, położone nad rzeką Długą przy linii kolejowej
Warszawa – Białystok, drodze nr 631 Warszawa – Nowy Dwór Mazowiecki i drodze nr 634 Warszawa – Tłuszcz, z dominującą powierzchnią lasów stanowiących w dużej części teren poligonu wojskowego. Poprzez swoje położenie i charakter zabudowy stanowi atrakcyjne miejsce do zamieszkania. Na jego terenie znajduje się duża ilość małych i średnich firm o charakterze rodzinnym stanowiących siłę ekonomiczną miasta. Dużą jego atrakcją są Glinki będące ponad 25 ha kompleksem zbiorników wodnych stanowiących miejsce rekreacji letniej. Biorąc pod uwagę
położenie i rozwijającą się infrastrukturę komunalną – Zielonka to miejscowość z dużym potencjałem, do której warto zawitać na wycieczkę oraz zamieszkać na dłużej!

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Cyfrowa Zielonka – Mapa Tradycji - Ścieżka 1. HISTORIA MIEJSCOWOŚCI I OKOLICY

wtorek, 14 maja 2013

1.2.2 Kalendarium Historii Zielonki - opracowanie: Lech Zielenkiewicz

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz